Verkennend bodemonderzoek

Verkennend bodemonderzoek volgens de NEN 5740 is het meest voorkomende bodemonderzoek in Nederland. Het algemene doel van een verkennend bodemonderzoek is: aantonen dat de bodem geschikt is voor de voorgenomen doeleinden/activiteiten.

Aanleiding verkennend bodemonderzoek

De aanleidingen om een verkennend bodemonderzoek uit te voeren, lopen sterk uiteen. Overigens wordt verkennend bodemonderzoek in de volksmond vaak ‘schone grondverklaring’ genoemd. Vrijwel altijd wordt verkennend bodemonderzoek gevraagd door de overheid bij:
• de aanvraag van een omgevingsvergunning
• een wijziging van het bestemmingsplan
• een vermoeden van bodemverontreiniging door bijvoorbeeld een calamiteit

Dit kan als lastig, onnodig, duur en tijdrovend worden ervaren. Toch is er ook een positieve kant aan dit verhaal. Met onderzoek wordt immers voorkomen dat mensen gaan wonen op, of graven in, sterk verontreinigde grond. 

Verkennend bodemonderzoek niet altijd nodig

In sommige gemeenten kan een verkennend bodemonderzoek, dus het daadwerkelijk verrichten van boringen, bij nieuwbouw achterwege blijven. Dan moet uit het ‘historisch vooronderzoek’ (NEN 5725) echter wel blijken dat de bodem op de betreffende locatie ‘niet verdacht’ is.

Bij koop of verkoop van locaties

Ook bij koop of verkoop is het vaak raadzaam om een verkennend bodemonderzoek uit te voeren. Dit geldt vooral voor grotere oppervlaktes én voor locaties waar bodemverontreiniging verwacht wordt. Met een deugdelijk vooronderzoek en adequaat bodemonderzoek voorkom je problemen. Bijvoorbeeld dat een verkoper later aansprakelijk wordt gesteld voor een bodemverontreiniging. 

NB: soms kent een locatie een lange historie en zijn er al diverse bodemonderzoeken uitgevoerd. In dat geval geeft grondig vooronderzoek met heldere conclusies voldoende inzicht in de te verwachten bodemkwaliteit.

Bodemverontreiniging inzichtelijk maken

Ook tijdens een periode van huur/verhuur kan bodemverontreiniging ontstaan. Door een verkennend bodemonderzoek voorafgaand én na afloop van deze periode uit te voeren, wordt duidelijk of dit ook daadwerkelijk het geval is. Dit is de zogeheten vastlegging van de nul- en eindsituatie.

Tenslotte wordt voorafgaand bij de aanleg van kabels en leidingen steeds vaker gevraagd naar gegevens over de bodemkwaliteit. Dit voorkomt dat mensen onbedoeld worden blootgesteld aan bodemverontreiniging.

Opzet verkennend bodemonderzoek

Verkennend bodemonderzoek bestaat zoals aangegeven vrijwel altijd uit twee delen, namelijk:
• vooronderzoek: het verzamelen van informatie over het historische en huidige gebruik op basis van de NEN 5725
• verkennend onderzoek: het verrichten van veld- en laboratoriumonderzoek op basis van de NEN 5740

Over het algemeen bestaat het veldwerk bij bodemonderzoek uit het verrichten van handboringen. Voor het grondwateronderzoek betreft dit het plaatsen van één of meerdere peilbuizen. De monsters worden vervolgens in het laboratorium onderzocht. De aantallen monsters worden genoemd in de NEN 5740. Deze zijn sterk afhankelijk van:
• de oppervlakte
• het wel of niet aanwezig zijn van verdachte locaties, zoals bijvoorbeeld een ondergrondse tank

Toetsen analyse resultaten

Na het laboratoriumonderzoek worden de analyseresultaten getoetst en wordt bepaald of verder (nader) onderzoek noodzakelijk is. Het geheel wordt tenslotte verwerkt in een overzichtelijk rapport met heldere conclusies en aanbevelingen.

NB: bij een grondwaterstand dieper dan vijf meter minus maaiveld, kan onderzoek van het grondwater achterwege blijven.

NEN normen en protocollen

PJ Milieu BV borgt de kwaliteit van de onderzoeken door te werken volgens NEN-normen en protocollen. Het veldwerk wordt uitgevoerd door daarvoor gecertificeerde mensen. De analyses worden uitgevoerd door een RvA geaccrediteerd laboratorium.

Uitvoering van een verkennend bodemonderzoek neemt ongeveer drie tot vijf weken in beslag. In goed overleg kan dit eventueel korter. Over het algemeen is een bodemonderzoek tot circa vijf jaar na uitvoering nog actueel en bruikbaar.

Tip bij verkennend bodemonderzoek

Onze tip: laat het onderzoekmoment niet afhangen van regelgeving en overheid, maar voer deze op ‘natuurlijke momenten’ uit. Zoals bij nieuwbouw of verkoop.

Meer informatie over verkennend bodemonderzoek, een vrijblijvend gesprek of een offerteaanvraag? Neem gerust contact met ons op. Of kom langs op ons kantoor.